Het blijft leuk, de jaarlijkse verkoop van anonieme kunstwerkjes van bekende en minder bekende kunstenaars op het Royal College of Arts in Londen, die dit weekend al voor de tiende keer werd gehouden. Voor hen die het principe niet kennen: je koopt voor 35 pond een kunstwerk maar hoort pas nadat je afgerekend hebt wie de maker is - en dat kan net zo goed een Damien Hirst zijn als een onbekende student van het Royal College of Arts. Dit jaar zaten er tussen de maar liefst 2600 kunstwerken exemplaren van Sol Lewitt, Damien Hirst, Tracey Emin, Lawrence Weiner, en van eigen bodem Philip Akkerman.

> Raad je plaatje: de 2600 kunstwerken van de RCA Secret, waarvan er op de eerste ochtend al 1700 werden verkocht, en BBC News met het artikel Art snapped up at Secret sale.

Behalve fotograaf was Gregory Crewdson curator van de tentoonstelling Another Girl, Another Planet (1999) en daarmee de 'ontdekker' van een groep fotografen die tegen wil en dank gebombardeerd werd tot nieuwe stroming, de zogenaamde 'girl photographers':

"As the legend grew, the show became the art exhibition equivalent of Woodstock — everyone claimed to have knowledge of it, even if they hadn’t actually seen it. In fact, it so captured the imagination of the art world that the show became a symbol of a new movement, characterized by blurred boundaries between documentary and fiction photography. All but one of the artists were women, and the exhibition focused on photographs of women or girls, so it wasn’t long before the moniker “girl photographer” started to stick." (Flash Art International, oktober 2003)

> Breaking up is hard to do - 'girl' photographers fight back, of hoe gaat het vier jaar na dato met de fotografen, waaronder Justine Kurland en Katy Grannan, die deelnamen aan de tentoonstelling Another Girl, Another Planet.

De foto's van Gregory Crewdson zijn dan wel gemaakt met een camera en afgedrukt op fotopapier, maar stijgen boven het medium fotografie uit. Voor zijn zorgvuldig geregisseerde wereld - die donker, angstaanjagend maar ook sprookjesachtig is - trekt hij alles uit de kast en weet daarmee een sfeer te creëren die volkomen op zichzelf staat. Crewdson's taferelen roepen stuk voor stuk de vraag op wat er gaande is en hoe het verder gaat, maar juist het ontbreken van een antwoord maakt dat je blijft kijken, op zoek naar een aanwijzing.

> Gregory Crewdson en het artikel der Albtraum-Regisseur (pdf-bestand) in het Duitse tijdschrift Art van deze maand, plus een korte the-making-of-video waarop de complete filmset te zien is die Crewdson voor zijn foto's gebruikt.

Morgen opent de jaarlijkse jacht van galeriehouders en museumdirecteuren op kunsttalent in de ateliers van de Rijksakademie - of zoals het tijdschrift Rails schrijft:

"Alleen echt veelbelovende kunstenaars krijgen een atelier op de Amsterdamse Rijksakademie, waar ze één of twee jaar ongestoord kunnen werken aan hun eigen projecten. Welke? Eén keer per jaar kun je dat zelf bekijken, want dan gaan de deuren open. Grijp die kans en ontdek het talent dat straks in het Stedelijk hangt. En vermijd de razenddrukke zondagmiddag!" (Rails, november 2003)

> Open Ateliers 2003 - gewoon plaatjes kijken kan ook - bij de Rijksakademie op vrijdag 28, zaterdag 29 en zondag 30 november van 12 tot 19 uur.

Afgelopen zomer exposeerde de Rotterdamse kunstenares Amie Dicke haar 'knipsels' nog gewoon in het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem, nu zijn ze te zien op haar eerste solotentoonstelling, in Los Angeles:

"Dicke uses photos of movie stars and fashion models that appear in posters and magazines as her source material. In a slow and laborious process, she snips away at the bodies and faces of her subjects (...) The silhouette of the ideal beauty remains as a fragile, disturbing or even a bit frightening figure. From eyes, mouths and noses flow threads of desire, craving and passion - all of which she does by applying layers of ink lines and drawings."

> Sensual Sadness, de cut-outs van Amie Dicke bij Peres Projects in Los Angeles.

Deze maand opende ene Nieck de Bruijn in Amsterdam de Upstreamgallery en is daarmee "misschien wel de jongste galeriehouder van Amsterdam", met, aldus het NRC Handelsblad, een voorliefde voor duister en luguber werk:

"De zeven jonge kunstenaars die De Bruijn op zijn openingsexpositie presenteert zijn allen generatiegenoten, en ze beantwoorden aan zijn eigen, markante smaak. De Bruijn valt op duister en luguber; de twee bescheiden ruimtes van zijn galerie zijn gevuld met dood en verval."

> Duister en luguber - NRC Handelsblad over de Upstreamgallery in Amsterdam voor "jonge kunstenaars uit binnen- en vooral ook buitenland", waaronder voormalig Prix-de-Rome-winnaar Folkert de Jong, Marc Bijl en Annabel Elgar.

Vormgeefster Ineke Hans werd door het Haagse Gemeentemuseum uitgenodigd een aantal klassieke stijlkamers in het museum een eigentijdse facelift te geven:

"In de woonkamers heeft ze een futuristische bolvormige gashaard uit 1965 in de marmeren schouw gezet. Tegenover een wand met een weelderig wandkleed uit de achttiende eeuw is een muur bedekt met een kinky gordijn van koperkettinkjes. Maar sommige ontwerpen zijn onveranderlijk. Naast een prachtig houtsnijwerk van bloemen staat de Laser Chair. In deze stoel van Hans zijn met lasers bloemetjes uit de leuning gesneden. De techniek is modem maar het motief is eeuwenoud." (uit de Volkskrant van 22 november 2003)

> True Life - de (stijl)kamers van Ineke Hans in het Gemeentemuseum in Den Haag, mét Knip-uit-miniboekje.

Amerikaanse kunstenaars zetten zich in voor Het Goede Doel en veilen hun werk, de opbrengst gaat naar de Democraten:

"America stands at a crossroad. The next election could seal the radical Right's hold over government for decades or it could signal a turning of tides. (...) Pollsters, pundits and strategists on the Left and the Right agree that 2004 will produce the largest voter turnout in living memory and that the side that best mobilizes its supporters will win."

> Buy Art, Beat Bush: Downtown for Democracy, een veiling van politiek getint werk met onder meer en onder anderen de foto's Pretzel Gin Blossom Stumble en Helen (Girl and Gun).

"Fiona Tan, an Indonesian who lives in Amsterdam, uses old film footage to generate endless streams of meanings and associations. News from the Near Future, the video projection she chose for this site, coalesced with and was mirrored in the pools, as in the past becoming the present." (Artnet)

> Poetic Justice in Istanbul - over de 8th Istanbul Biennal met onder andere Fiona Tan's News from the Near Future, waarin drie videoprojecties worden weerspiegeld in water.

Hangt het werk van de winnares 2003 nog maar net in het museum, inmiddels is ook De Kunstprijs van 2004 toegekend, en in de categorie beeldende kunst gewonnen door Juul Kraijer. Ik heb het niet zo op Juul Kraijer, geloof ik. Meisjestekeningen vind ik het, waarover de jury zegt: "De manier waarop met vervliegend en kwetsbaar materiaal als houtskool op papier die bezielende kracht wordt vastgelegd en haar vanzelfsprekende beeldtaal is zeer bewonderenswaardig". Kijkt en oordeel zelf:

> Juul Kraijer, De Kunstprijs en het Juryrapport.

Het gaat goed met Natasja Kensmil. Vorig jaar ontving ze de Wolvecampprijs uit handen van Karel Appel, dit jaar won ze De Kunstprijs voorheen de Philip Morris Kunstprijs, komende maand gevolgd door een tentoonstelling van haar schilderijen in het Cobra Museum in het kader van die kunstprijs, en afgelopen maand waren haar tekeningen te zien in de Amsterdamse galerie De Praktijk. Op schots en scheef afgesneden vellen papier tekent Kensmil vrouwen waarvan de ogen worden uitgestoken, moslimmannen met zwarte baarden en afgerukte kinderbeentjes - een wereld vol gruwelijkheden en nachtmerries, zonder dat het pathetisch wordt.

> De tekeningen van Natasja Kensmil in galerie De Praktijk, haar schilderijen in het Cobra Museum en zijzelf op televisie: aanstaande zondag om 13.00 uur bij de NPS op Nederland 3.

De Britse kunstenaar Rachel Whiteread had ooit het geniale idee om de binnenruimte van een huis gestalte te geven door het in gips af te gieten, en doet nu hetzelfde met een kamer waarvan beweerd wordt dat die schrijver George Orwell inspireerde voor zijn beroemde boek 1984. Kamer 101 in het Londense BBC Broadcasting House zou model hebben gestaan voor de ruimte waar dissidenten in Orwell's 1984 verhoord en gemarteld werden en die in het boek omschreven wordt als "the worst thing in the world". Met haar werk behoedde Whiteread de kamer voor vergetelheid, bij een recente verbouwing van het BBC Broadcasting House werd de ruimte gesloopt.

> Room 101 immortalised in plaster, BBC Arts over Room 101 van Rachel Whiteread die vanaf vandaag te zien is in het V&A museum in Londen.

Vandaag presenteerde het Van Gogh Museum haar nieuwste aankoop, een prachtig doek van de Franse schilder Gustave Caillebotte. De rijkeluiszoon Caillebotte stond in zijn eigen tijd bekend als zondagsschilder en hoefde zijn schilderijen niet te verkopen, maar werd door Edgar Degas overgehaald mee te doen aan tentoonstellingen. Met succes, want tegenwoordig wordt Cailleboitte tot de belangrijkste impressionisten gerekend en het door het Van Gogh Museum aangekochte werk wereldwijd bejubeld:

"Het belang van het werk is door meerdere vooraanstaande kunsthistorici herkend. Zo noemde Kirk Varnedoe het doek in zijn standaardwerk over Caillebotte "een van de origineelste voorstellingen in zijn oeuvre" en "een keerpunt in de geschiedenis van de schilderkunst". Impressionistenkenner Richard Brettell schreef in lyrische bewoordingen: "Dit briljant gecomponeerde werk is een de origineelste stadsgezichten van Parijs ooit door een impressionistische schilder gemaakt." (bron: NRC Handelsblad)

> Van Gogh Museum koopt doek Caillebotte - NRC Handelsblad over Uitzicht vanaf een balkon (1880) van schilder en maecenas Gustave Caillebotte, dat niet zou misstaan in een tentoonstelling van hedendaagse kunst.

Hij studeerde aan de Amsterdamse Rijksakademie, had her en der in Europa museale tentoonstellingen maar hier hebben we niet of nauwelijks van hem gehoord - en dat terwijl zijn werk zo up to date is:

"De tentoonstelling gaat over de Amerikaanse fascinatie met wapens. Vier markten roepen het beeld op van een kleurrijke wapenbazaar waarbij op de tafels speelgoedkopieën liggen van diverse wapens. Op de achtergrond horen de bezoekers geluid van handelaren en het Amerikaanse volkslied." [bron: ANP]

> Fascinatie voor wapens in Haags Gemeentemuseum, het ANP over de op handen zijnde tentoonstelling Nothing Domestic van Malachi Farrell, volgens Artnet een "rising star" en "name to remember".

Voor mijn gevoel kwam ik zijn iglo's overal tegen - van glas, steen of staal en met lijmtangen bijeengehouden. Toen liep ik er achteloos aan voorbij, nu sta ik er even bij stil:

> Italiaanse beeldhouwer Mario Merz overleden, op de respectabele leeftijd van 78 jaar en met dito erfenis.

Een beetje jaloers ben ik wel, op de kennis die vandaag vlak voor mij galerie Hof & Huyser bezocht en er zomaar een foto van Ruud van Empel bestelde. Je zou misschien verwachten dat een fotograaf die eerder werkte als stylist voor televisieprogramma's oppervlakkige kunst maakt als in ik-ben-dan-wel-vormgever-maar-kan-ook-best-Kunst-maken-hoor. Je zou kunnen denken dat met-de-computer-gemaakte-foto's gemakkelijk ontaarden in troep à la Micha Klein. Tenzij die fotograaf Ruud van Empel heet en zijn computer gebruikt om foto's te maken waarbij je vergeet dat het foto's zijn, omdat ze op schilderijen lijken, of gewoon op wat ze zijn. Van Empel's sprookjesachtige bossen worden dreigend en aantrekkelijk spannend, zijn onwezenlijke vrouwen die op allerei manieren nét uit verhouding zijn, lijken in een andere wereld te leven.

> Laatste kans: de tentoonstelling Study in Green van fotograaf Ruud van Empel, nog één dag in galerie Hof & Huyser in Amsterdam.

Ik beken. Al deel ik mijn leven met een heuse schilder, van schilderen en schilderijen heb ik weinig verstand. Maar toen ik een paar jaar geleden in museum De Pont het werk van Raoul De Keyser zag wist ik het meteen: dit is mooi - en op dit moment te zien in New York. Kijkt u even even mee.

> Raoul De Keyser in galerie David Zwirner in New York, waar ook die andere - en minstens zo favoriete - Belg Luc Tuymans regelmatig tentoonstelt.

Op Artnet vandaag een artikel van Donald Kuspit over het naar mijn smaak onnodig politiek correcte werk van Kara Walker, die in toverlantaarnstijl het verleden van onze gekleurde medemens aan de kaak stelt:

"Walker's work is certainly high drama, weirdly tragicomic, with a deft narrative twist, but it has less to do with social reality than black rage, resentment and bitterness. The mural suggests a futile attempt - or is it a deliberate refusal? - to come to terms with past history, suggesting that there is a regressive dimension to the sense of being a victim."

> Kara Walker's Cakewalk, het raadsel Kara Walker opgelost door professor Donald Kuspit, en het artikel De slavenverhalen over Walker's tentoonstelling die vorig jaar in het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem te zien was.

In Londen opende galerie Hauser & Wirth de deuren van haar nieuwe vestiging met werk van kunstenaar Paul McCarthy, die een naar verluidt en zoals gebruikelijk weerzinwekkende animatie maakte met - heel actueel - hoofdrollen voor dear old Queen Mum, George W. Bush en Osama Bin Laden:

"The dear old Queen Mum has got Osama bin Laden and George Bush round for tea. There is an unmentionable brown stain on the sofa, and another brown stain on the Queen Mum's frock, poor old soul. I think it must be HP Sauce, of which there shall be a great deal more later. George is having a bit of a hard time unwrapping the Mr Kipling tarts. I am having an even harder time unravelling the plot, if there is one."

> Not suitable for children. Or adults: the Guardian over Piccadilly van kunstenaar Paul McCarthy (ja, die van de weggemoffelde kabouter met dildo in Rotterdam) in galerie Hauser & Wirth. Misschien kunnen de makers van de niet helemaal gelukte kleipoppetjesserie Egoland - met onze eigen Queen Mum, zoon Alex en Johan Cruyff als butler - die gisteren bij BNN van start ging daar nog wat van leren.

"Van der Laan breekt met het beleid van Rick van der Ploeg, onders wiens bewind de vorige cultuurnota tot stand kwam. Er zijn geen eisen meer om jongeren- en allochtonenpubliek te trekken. 'Culturele diversiteit' wil Van der Laan bereiken zonder "kunst tot politiek instrument te maken".

> Misschien wordt het wel wat met Medy - het Beleidsplan Van der Laan volgens NRC Handelsblad in Meer vrijheid voor culturele instellingen.

"Mensen geloofden dat de duivel in mij was gevaren. In het klooster werd een wake gehouden om te bidden voor mijn bekering." Kunstenares Dorota Nieznalska wacht in spanning op voortzetting van haar proces in hoger beroep. "Mensen eisen dat ik word gestenigd of gekruisigd." De inzet van het proces is haar kunstwerk 'Passie': naast een televisie, waarop een film van een zwetende man die fitnessoefeningen doet, hangt een kruis met een penis. 'Passie' stond tot 20 januari opgesteld in een galerie in Gdansk. De galerie is opgeheven. De auteur van 'Passie' is veroordeeld tot een jaar voorwaardelijk."

> uit Kunst / Censuur in de Poolse galeries, dagblad Trouw over The case of Dorota Nieznalska die in juli dit jaar veroordeeld werd tot een taakstraf van 120 uur vanwege haar beeld Pasja, dat een belediging voor de Katholieke kerk zou zijn.

   

Jelle Bouwhuis van het Stedelijk Museum Bulletin interviewde fotoconservator-met-de-rare-voornaam Hripsimé Visser over de jaarlijkse voorstellen voor de Amsterdamse gemeenteaankopen - dit jaar in het teken van de fotografie - en vroeg:

- Jij zal straks de definitieve aankopen bepalen uit de tentoonstelling. Ga je dan heel erg letten op zulke verbanden?
- Ja, maar het moet wel verrassend blijven.
- Weet je al welke het gaan worden?
- In grote lijnen wel, maar dat zeg ik nog niet.

> Nou, Hripsimé, doe mij maar die rode strikjes van Gerald van de Kaap en dat staande maar toch liggende hertje van Monika Wiechowska. En die video van Fiona Tan, misschien; een impressie in acht hier en daar wat onscherpe foto's van de tentoonstelling Link, Gemeente aankopen 2002-2003 in het Stedelijk Museum en, in pdf-formaat maar de moeite waard, Bulletin #4.

> Twintig jaar Turner Prize is twintig jaar winnaars. Tijd om uw eigen favoriet aan te wijzen, dacht The Guardian, en zette ze in 20 years of Turner prize-winners op een rij. Stem nu op een van de uitverkorenen of - om de moeilijkheidsgraad te verhogen - genomineerden. (via Cioran)