Zondagmiddag kocht ik op de Amsterdamse Uitmarkt voor drie euro's en vijftig eurocenten een boek over het werk van Kiki Smith. Zeven guldens en zeventig Hollandse centen dus, voor een prachtig boekje. Honderdéénenvijftig gebonden bladzijden, in lila canvas en een donkerblauw stofomslag met foto. Vol handgeschreven notities van Smith, tekeningen en foto's van haar atelier. Drie euro's en vijftig eurocenten. Wat een geluk...

 Julika Rudelius: 'Train'

Het heeft lang geduurd maar eindelijk was het dan zover: op de tiende editie van 'Lowlands, a campingflight to paradise' is voor de eerste keer plaats ingeruimd voor de beeldende kunsten. Joep van Lieshout nam met 'Atelier van Lieshout' het grootste deel voor zijn rekening: het atelier leverde maar liefst vijf onderdelen voor het kunstdorp, waaronder het 'Love Hotel' dat het NOS Journaal haalde. Naast het werk van van Lieshout werd vooral veel videokunst ingezet om de MTV-generatie te verleiden naar Kunst met de grote K te kijken. De video 'Killer Queen' van de Limburgse tweeling L.A. Raeven, 'Train' van videokunstenares Julika Rudelius en 'I WIN', de registratie van een project van Gijs Müller; stuk voor stuk bekende gezichten in het Nederlandse kunstcircuit. Maar er werd ook ruimte gemaakt voor nieuwe sterren aan het firmament, zoals "de (vooralsnog) onbekende kunstenaar Mariska Homan in het werk 'SubMisS (Words fail me)", aldus de Lowlands website. Een intrigerende titel, die mij persoonlijk erg nieuwsgierig maakt. Zelfs Google kent de mysterieuze Mariska Homan vooralsnog niet. Iemand?

> VPRO's 3 voor 12 over 'Kunstdrome, een dorp vol Kunst'.

  

"Unravelling and re-knitting hundreds of sweaters in the monumental Knitwork, Koh takes a route back through the materiality of the sweaters similar to Papa Marx's famous calculation of the amount of labour enfolded in a cloth coat."

> Germaine Koh: 'Knitwork', ongoing since 1992. (via modecard.com)

Louise Bourgeois with her three sons.

(n.d.)

In 1995 had ik een gesprek over mijn werk met kunstenares Kinke Kooi - ik koos haar als gecommiteerde voor mijn eindexamen aan de kunstacademie omdat de onderwerpen in haar tekeningen me in die tijd aanspraken. Vandaag de dag denk ik daar anders over, maar het verhaal dat ze ooit vertelde in een interview spookt nog af en toe door mijn hoofd. De gedachte 'hier wordt tenminste gewerkt'. De dwangneurose. En het meditatieve van het eindeloze monikkenwerk waar ook ik mezelf zo vaak mee opscheep:

"Toen ik nog schilderde kon ik moeilijk tot werken komen. Ik had last van een soort luiheids syndroom. Als ik langs een kantoor fietste dacht ik: hier wordt tenminste gewerkt. Ik verlangde naar een schilderneurose waardoor ik tenminste zou blijven schilderen, zoals in mijn kindertijd, toen ik zonder moeite uren zat te knutselen. Op een gegeven moment heb ik besloten deze knutselvreugde weer toe te laten in mijn werk. Ik ging op zoek naar handelingen die ik prettig vond en kwam uit op het trekken van lijnen in een eindeloze herhaling. Dit kwam in de buurt van wat ik mij voorstelde als werken in een dwangneurose. Eigenlijk is het meer een meditatieve manier van werken. Die zaken liggen dicht bij elkaar, misschien is een neurose wel een mislukt verlangen naar meditatie."

(Kinke Kooi in een interview met Miriam Westen, uit de catalogus bij haar tentoonstelling in Gemeentemuseum Arnhem (1993). Afbeelding: 'Onbenul/Fool')

  Paola Pivi: Untitled (Perle vere)

"(...) or in this case, pearls. The superficial system of counting or categorizing is replaced by a more indefinable element of beauty."

> Paola Pivi

 Annika von Hausswolff:
 Back to Nature

Anna Gaskell, Justine Kurland, Rineke Dijkstra en, zie boven, Annika von Hausswolff deden het. Lucy Soutter van het tijdschrift 'Afterimage' schreef erover - de ook op deze site regelmatig gesignaleerde en zich nog steeds doorzettende trend onder kunstenaars (v.) om foto's te maken van meisjes. Foto's van tienermeisjes. Van verknipte meisjes. Dode meisjes. Naakte meisjes. En ja, veel meisjes in ondergoed:

"Another Girl, Another Planet" included images by 13 photographers, 12 of them women. The work was mostly color and primarily figurative and the majority of the photographs depicted women or girls caught in evocative, ambiguous scenarios. And yes, many were in their underwear."

> 'Dial "P" for Panties: Narrative Photography in the 1990s'. (januari 2000)

"Alice's blue and white costume, as Lewis Carroll knew all too well, is suggestive of the compromised innocence of the Virgin Mary."

> Anna Gaskell in Wonderland

"Certainly photography is a two-dimensional medium, but the genius of Cindy Sherman is that if you cut her photographs, they are sure to bleed." (uit: 'Essential Series: Cindy Sherman')



> De bloemlezing: Cindy's Untitled Series

   

"Some viewers are somewhat troubled by what they consider to be extreme bad taste in these images, but Sherman's notebooks describe her ambitions for the Sex Pictures in quite different terms:

"Sex pix - should move forward towards terror.... It's easy to make a funny or shocking picture based solely on the appearances or revelations of the sex organs (especially these organs). The difficulty is making poignant yet explicit imagery."

"The shock (or terror) should come from what the sexual elements are really standing for - death, power, aggression, beauty, sadness, etc."

(uit: 'Essential Series: Cindy Sherman')

> Cindy Sherman in 1992: The Sex Pictures

"In 1981, Sherman is invited to produce a two-page special spread for the important contemporary art magazine 'Artforum'. Inspired by the horizontal format of girlie magazine centerfolds, she begins a new group of images:

"I wanted to do a centerfold that was really uncomfortable to look at. You would open it up expecting to be titilated and then feel uncomfortable looking at somebody in this vulnerable position"

Ingrid Sischey, the 'Artforum' editor who made the assignment to Sherman, rejects the images, fearing that their readers might mistake them for real centerfolds." (uit: 'Essential Series: Cindy Sherman')

> Cindy's Centerfold Series

"The young Sherman engages in games of make-believe, keeping a special trunk filled with clothes that she uses when playing dress-up. Like her school outfitis, this is not the standard trying-to-look-like-a-grown-up-version-of-yourself-by-hobbling-around-in-mom's-best-shoes kind of play. Instead she and her friends transform themselves into characters - like an old woman or a monster - since this is "more fun than just looking like Barbie." (uit: 'Essential Series: Cindy Sherman')



> Cindy Sherman verkleedt zich

Centrale Bibliotheek Amsterdam

* Controleer en bewaar deze bon a.u.b. *

GELEEND op: 13/08/2002

Boek: 32000027772211

essential Cindy Sherman / Catherine Morris. New York Abrams 1999

Terugbrengen op : 03/09/2002

Boek: 32000016386684

Rosemarie Trockel / Sidra Stich. Munich [etc.] Prestel 1991

Terugbrengen op : 03/09/2002

Boek: 32000022458741

Marlene Dumas : Models / Dumas, Marlene. Stuttgart Oktagon cop. 1995

Terugbrengen op : 03/09/2002

* Bedankt voor uw bezoek *


Openbare Bibliotheek Amsterdam

Lola Schnabel, de 21-jarige dochter van schilder Julian Schnabel (en naamgenote van die andere kunstenaarsdochter, Lola Brood) treedt diep in de voetsporen van haar pappie en een beroemde familievriend:

"The beautifully produced 26-page tome features the young artist's evocative Polaroid color photos (...) paired with rough-hewn drawings and watercolors of figures that resemble the senior Schnabel and family friend Francesco Clemente."

> 'SCHNABEL DAUGHTER NEW ART STAR': artnet.com over 'Remember me', een kunstenaarsboek door Lola Schnabel.

  Elizabeth Peyton: 'Jarvis'

Haar naam staat al een paar weken op mijn notes-on-art-notitie-blaadje voor nog-te-posten-postjes - kunstenares Elizabeth Peyton is, hoewel wereldwijd bekend, wat mij betreft een twijfelgeval - maar gisteren las ik in de NRC een stukje over Peyton waarvan de laatste zin zo mooi is dat ik haar voor deze keer het voordeel van die twijfel gun:

"(...) Maar zij verschilt ook aanzienlijk van Tuymans, bijvoorbeeld in een schijnbaar detail: geen doek waarin geen rood voorkomt, in mindere of opvallender mate. Ik denk dat precies dat rood heel wezenlijk is, het brengt een streep, een flits intimiteit, bereikbaarheid aan in de ijle transparantie. Het laat haar werk soms blozen."

> Bernhard Dewulf over Elizabeth Peyton n.a.v. 'Cher Peintre', een tentoonstelling over portretten in de schilderkunst (Centre Pompidou Parijs, t/m 1 september).

  M. (z.t., 1992 en 1993)

Terwijl ik vanmiddag in een kringloopwinkel aan de Postjeskade in Amsterdam op zoek was naar garen, band en knopen viel mijn oog op een dun metallic blauw boekje dat maar nauwelijks opviel tussen de tien kunstboeken die de winkel in haar collectie had. Voor het spotprijsje van vijfentwintig eurocenten nam ik het mee naar huis en las:

"Het werk van deze kunstenaar is gebaseerd op een tijd voor zijn geboorte: de jaren dertig tot 1965. In de optiek van M. is men voor zijn geboorte dood (zoals men na zijn leven ook dood is). Dat was een paradijselijke toestand, daar heerste volkomen rust (men was immers niet aanwezig)."

> De geschiedenis van M.

Maar het aller- aller- allermooiste in die Nieuwe Kerk was toch wel dat kleine nisje, heel hoog ergens in een muur. In het kleine nisje twee kleine stenen beestjes. Het lijkt wel een wezel, die linker, samen met een grijze duif van steen. Niet uit de collectie van Het Stedelijk. Wel mooi. (einde)

In de tentoonstelling 'Het Stedelijk in de Nieuwe Kerk' staat het beeld 'Waste' van britartist Damien Hirst minstens zo centraal als dat van Bruce Nauman. 'Waste' is een glazen vitrine vol met ziekenhuisafval - en een waardig opvolger voor het varken van Jeff Koons waarvan de aankoop door het Stedelijk Museum in 1989 een schandaal veroorzaakte. Want, morde de burger, wie betaalt er in godsnaam 450.000 gulden oftewel 200.000 euro voor een berg afval? De redactie van het magazine 'Writers Block' denkt er in ieder geval het zijne van en eist het hoofd van directeur Rudi Fuchs:

"De methode Fuchs is anders: hij schaft liever pas een werk van Damien Hirst aan als die al arrivé en dus onbetaalbaar is. Met als gevolg dat Rudi een werk als Waste koopt. Te duur en tweederangs."

> Writers Block Magazine: WB eist het hoofd van Rudi Fuchs (juni 2002).

 Rob Birza:
 'My fuckin' Kangaroo is damn right!'

De oranje kangoeroe van Rob Birza in de tentoonstelling in de Nieuwe Kerk is een goede nummer twee op mijn favorietenlijstje. Waar het beeld van Nauman je kippenvel bezorgt, roept Birza's kangoeroe zelfs zonder dat je de titel kent een onbedwingbare neiging tot giechelen op.

Ik geloof niet dat het werk datzelfde effect zou hebben in, bijvoorbeeld, een strakke witte ruimte in het Stedelijk Museum zelf; het vulgaire, knaloranje beeld in keramiek à la jaren zeventig lijkt juist een zo cultureel verantwoorde omgeving als die van een kerk te bespotten. Even was het weer vroeger, alsof ik met mijn kleine broertje de slappe lach kreeg tijdens een kerkdienst.

> Stijlsurfen met Rob Birza, maker van 'My fuckin' Kangaroo is damn right!'

Mijn persoonlijke nummer één van 'Het Stedelijk in de Nieuwe Kerk' is de installatie 'Carousel' van Bruce Nauman. Het werk lijkt de kern van de tentoonstelling te vormen - niet alleen omdat het in het midden van de kerk staat maar omdat het wat mij betreft ook het enige beeld is dat een directe emotie oproept.

Nauman maakte verschillende versies van 'Carousel', die allemaal bestaan uit een ronddraaiende constructie waaraan op vier hoeken in metaal gegoten dieren (honden? herten?) met staaldraden om hun nek opgehangen zijn. Luguber. Treurig. Ontroerend. Jammergenoeg zónder het schrapende geluid dat de poten van de dieren - volgens verschillende bronnen - tijdens de rondgang over de grond zouden moeten maken. Dat zou mooi gegalmd hebben, in die Nieuwe Kerk.

> Bruce Nauman's 'Carousel': nu verkrijgbaar in virtual reality via de site van De Nieuwe Kerk.

   

Afgelopen zondag zag ik de tentoonstelling 'Het Stedelijk in de Nieuwe Kerk'. Ik weet niet wat ik mooier vond: de kerk, de beelden in die kerk, of de combinatie van de beelden én de kerk.

De Nieuwe Kerk zelf - die ik nog nooit van binnen had gezien - is prachtig. Uitgesleten grafstenen met bijna onleesbare inscripties onder je voeten, een eindeloos hoge koepel die helemaal met houten latjes bedekt is, fresco's van engelen en het monsterlijk glimmende gouden toegangshek naar het koor.

In die eeuwenoude kerk tachtig beelden uit de 20e eeuw, waarvan de meeste zo in tegenspraak lijken te zijn met de esthetiek van de 15e eeuw dat die twee elkaar alleen maar versterken. Een video van Bruce Nauman bij het praalgraf van Michiel de Ruyter, het meterslange loden vliegtuig van Anselm Kiefer in een zijbeuk en naast het houtgesneden hekwerk om het heilige der heilige een knaloranje kangoeroe van Rob Birza. Gaat dat zien.

> Digital Diary: Kunstbeeld.nl over 'Het Stedelijk in de Nieuwe Kerk'.

  

Leaving traces on her screen / There is a sense of intimacy here / Without touch / He asks: when will you be on again? / He waits for her response / She imagines his surroundings / He imagines her voice / Is technology a veil?

> Tina LaPorta: 'Distance'

Gisteren was ik in fotomuseum 'Foam' en zag het werk van 'Prix de Rome' winnares Carla van de Puttelaar met eigen ogen. Twee meisjes die er ook liepen vonden er niet veel aan. "Te gemaakt", vond de één. "Ja. Veel te glad", zei de ander en ze gingen verder, de trap op naar de tentoonstelling van Paul Huf. Misschien zagen ze niet wat ik zag. Misschien hadden ze iets langer stil moeten blijven staan. Alleen van dichtbij zag je het: ieder naakt had een oneffenheid. Een pukkel op de linkerbil. Een blauwe plek op een dij. Rode wondjes van het ontharen. Of, zoals de fotografe zelf zegt:

"Moedervlekjes, en ook tijdelijke kenmerken die gewoonlijk niet opvallen, zoals een blauwe plek, schrammen of afdrukken van ondergoed in de huid, laat ik juist duidelijk zien. Ze zijn heel persoonlijk en intiem, en heffen zo de anonimiteit gedeeltelijk op."

> De foto's van Carla van de Puttelaar en de drie andere winnaars van de 'Prix de Rome 2002' in fotografiemuseum 'Foam' in Amsterdam (t/m 18 augustus).

 

Van links naar rechts fotograaf Anton Corbijn met een - onbekende - stripteasedanseres op polaroid en diezelfde stripteasedanseres in olieverf op doek door Marlene Dumas.

> Uit de catalogus bij de tentoonstelling 'Strippinggirls' (2000) van Anton Corbijn en Marlene Dumas in het 'Stedelijk Museum voor Actuele Kunst' in Gent.

"My best works are erotic displays of mental confusions (with intrusions of irrelevant information)."

> De strippinggirls van Marlene Dumas: 'High Heeled Shoes' / 'Feathered Stola' / 'Cracking the Whip'

 Justine Kurland: 'Starfish'

"Hoge meisjesstemmen zingen zachtjes samen, net niet tegelijk: 'There's a starman waiting in the sky / He'd like to come and meet us / But he thinks he'd blow our minds...' We zien een ver strekkend heidelandschap met een waterplas, een groepje vogels dat steeds opnieuw voorbij vliegt. In korte flitsen zien we meisjes: ze lopen over de hei of liggen met kleren aan in de poel, steeds in een groepje. Ik zou wel totally in space willen zijn, prevelt een van hen, of anders ergens waar helemaal niets gebeurt. "I think it would be great", zegt de volgende dan, "to kill someone and not care."

> 'Starfish', een video van Justine Kurland.

 Justine Kurland: Cyclone

"Ik denk dat vrouwen dit soort foto's toch... beter begrijpen", zegt Adriaan van der Have, de eigenaar van Torch Gallery, licht stotterend. Hij vindt Kurlands werk erg mooi, maar snáppen, nee."

> Galeriehouder Adriaan van der Have over de foto's-met-meisjes-in-desolate-landschappen van Justine Kurland in het NRC-artikel 'Meisjes mogen alles'.

Op een goede dag wilde Marlene Mccarthy een partij luciferboekjes laten bedrukken met de tekst 'I've got a clit so big I don't need a dick'. Het liep niet goed af, met die luciferboekjes. Luister zelf hoe ze het verhaal - "Actually this was one of these silly incidents that you keep running across if you've ever used bad language" - op hilarische wijze vertelt.

> Deel 4 uit 4: Marlene Mccarty en het luciferboekjesverhaal in quicktime.