> Kunstbeeld bezocht de onlangs gehouden Open Ateliers van de Rijksakademie in Amsterdam en maakte een Digital Diary - met welgemeende excuses voor de winterslaap alhier.

Terwijl de uitverkoren architecten voor het 9/11 Memorial op Ground Zero zich met hun - in mijn ogen smakeloze en nietszeggende - ontwerpen vooral richten op dat wat er ooit stond, de twee torens, vindt schilder Eric Fischl dat de nadruk wel wat meer mag liggen op dat wat er plaatsvond, namelijk de tragedie. Een jaar geleden maakte het Fischl het beeld Tumbling Woman, dat door de Amerikanen als te controversieël werd bestempeld, deze week hield hij een pleidooi in de New York Times :

"To tell the story of 9/11, Fischl suggests that several memorials be erected at Ground Zero, works with a certain Brutalist, found-object air to them. "Reconstruct the twisted and charred steel façade of One World Trade, return the battered bronze globe... to the center of the plaza where it once stood, and keep the slurry wall exposed." (Artnet News, 23 december)

> Schilder Eric Fischl in het opiniestuk A Memorial That’s True to 9/11 (New York Times, login en password nodig) en Artnet's Jerry Saltz in Poor Memorial over de geselecteerde ontwerpen voor Ground Zero.

> Vandaag in Avro's Hollands Zicht - een serie documentaires over fotografen - op Nederland 1 om 18.25 uur Elspeth Diederix, volgende week Thom Hoffman en last but not least over drie weken Hellen van Meene.

Bij het verlaten van het Haagse paleis aan het Lange Voorhout nam koningin Beatrix alle kroonluchters mee, en hing de gemeente Den Haag er als nieuwe eigenaar halogeenlampen voor in de plaats. Hoogste tijd om het paleis dat inmiddels een permanente tentoonstelling van Escher herbergt weer van een passende verlichting te voorzien, vond museumdirecteur Wim van Krimpen. Nadat hij Hans van Bentem's bom zag gaf hij de kunstenaar opdracht speciaal voor het paleis vijftien kroonluchters te ontwerpen, die er vanaf vandaag te zien zijn:

"Het is frappant om te zien hoe goed de kronen van Van Bentem het doen in het paleis. Ze hangen op de meest voor de hand liggende plekken. Telkens in het midden van het plafond, daar waar het stucwerk ook duidelijk aangeeft: hier hoort iets te hangen. Ooit waren er gewone kronen te vinden, nu zijn het 'kunstkronen' geworden. Van Bentem: "Ik verwachtte wel dat het zou werken, maar nu het echt hangt is het echt ontzettend mooi, al zeg ik het zelf."

> Museum weer Paleis - aldus de Haagsche Courant - met kroonluchters in de vorm van iconen als een haai, doodshoofd en een paraplu van Hans van Bentem.

"De kop van een kat op een vaas, vijf muizen als vingerpopjes, een konijnenkop met grote kraag. De foto's van kunstenares Nathalia Edenmont hebben tot grote verontwaardiging geleid onder dierenliefhebbers. Edenmont doodt de dieren zelf en fotografeert ze bijna direct daarna. Dat is onder anderen Ria Kuurman van de stichting 'Podenco in Nood' in het verkeerde keelgat geschoten. 'Ik snap niet dat ze dit kunst durven te noemen, het is puur moord. Dit is werk van een verwrongen geest."

> De Volkskrant in Muizen als vingerpopjes over de ophef rond de foto's van Nathalia Edenmont - die, toegegeven, ook wel een beetje naar zijn - de protestsite en het verweer van Edenmont's galeriehouder in Is it permissible to kill animals in the name of art?.

"In een grot in de Zwabische Jura in Zuidwest-Duitsland zijn drie uit mammoetivoor gesneden figuren gevonden van ruim 30.000 jaar oud. Ze behoren tot de oudst bekende beeldkunst. Het gaat om een watervogel, de kop van een paard en een beeldje van een 'leeuwenmens'.
Dat er twee beeldjes van zijn gevonden versterkt het idee dat in deze tijd en regio sprake was van een duidelijke culturele eenheid. Er zijn geen menselijke overblijfselen gevonden bij deze (of andere) figuurtjes, maar vrijwel niemand twijfelt eraan dat ze zijn gemaakt door Homo sapiens."

> Beeldje van 30.000 jaar oud - NRC Handelsblad over de vondst van drie prehistorische beeldjes door archeoloog Nicholas Conard, die vandaag werd gepubliceerd in het tijdschrift Nature.

> De een kreeg een hersenbloeding en verdween van het toneel, de ander stapte in een bootje en verdween op zee - twee tragische helden in één tentoonstelling: René Daniëls en Bas Jan Ader in het vandaag geopende To Find a Home, samengesteld door galeriehouder Paul Andriesse en tot eind maart te zien bij architectenbureau seARCH in Amsterdam Noord.

Als jaarlijkse kunstkerstboom voor het Londense Tate Britain koos kunstenaar Mark Wallinger een esp oftewel Populus tremula en hing de takken vol met rozenkransen - volgens de overlevering werd het kruis van Christus gemaakt van espenhout en sindsdien trilt de boom voor eeuwig:

"The tree is shivering more than ever under its burden of strange fruit; 500 strings of red wooden rosary beads, slightly scented with rose water.
Wallinger: "The beads recall droplets of blood, and the little silver crosses glint in the light. It is not intended to make people feel gloomy - it is a symbol of faith. But it is not possible to celebrate Christ's birth in ignorance of his end." He added, less sombrely: "They also look very nice."

> Artist trims Tate tree, the Guardian over de Populus tremula van Mark Wallinger in Tate Britain.

"Eva Besnyö is voor de Nederlandse fotografie van bijna niet te onderschatten belang. Ze liet Nederlandse fotografen zien wat internationaal niveau betekende, zowel met haar eigen werk als dat van anderen."

> Fotografe Eva Besnyö (93) overleden

Eigenlijk zou de sokkel op vierde hoek van het Londense Trafalgar Square in Londen gebruikt worden voor een beeld van koning William de Vierde, maar wegens geldgebrek na zijn dood in 1837 kwam dat er nooit van. Hoogste tijd dus dat er - na 130 jaar leegstand - iets anders bedacht werd. Een comissie van wijze mannen selecteerde dit jaar zes kunstenaars die allemaal een voorstel indienden, maar voordat er een definitieve keus gemaakt wordt mag het Engelse volk zijn zegje doen. Als dat maar goed gaat.

> BBC Arts met Artists battle for Trafalgar Square en de zes voorstellen voor de Fourth Plinth van onder meer en onder anderen Sarah Lucas, Marc Quinn en Thomas Schütte.

"I've been redecorating because i want my house to match with a photograph. If everything works out, i'll have a fabulous and intriguing photo measuring 118x85 cm on the wall in a few weeks."

> Ze is er, oftewel cam@home koopt kunst.

"By meticulously copying these images, always beginning in the top left-hand corner of the paper and ending in the bottom right-hand corner, this avid bookworm makes them his own (through a process known in the language of postmodernism as appropriation). Almost as if he were a machine pre-programmed to draw, he churns out at least one drawing a day and preferably more." (uit e-flux' mail Vik Muniz and van Eeden at CGAC)

> Nog acht nachten slapen en 2500 kilometer te gaan: Marcel van Eeden's tentoonstelling in het Centro Galego de Arte Contemporanea in Santiago de Compostela, samen met Vik Muniz.

Gisteren zag ik Job Koelewijn's werk bij een groepstentoonstelling in galerie Fons Welters, vandaag staat hij in de Volkskrant en spreekt de wijze woorden:

"Als je succes hebt, kun je dat trucje steeds herhalen en daar commercieel een slaatje uitslaan. Het verkopen van jezelf en continu contact houden met belangrijke mensen in de kunstwereld, daar houd ik niet van. En waarom zou ik het doen? Voor een vette bankrekening? Dat interesseert me niet. Kunst gaat voor mij veel meer over passie en creativiteit, over jezelf op de proef te stellen."

> Jezelf verkopen, daar houd ik niet van - een interview met Job Koelewijn in de Volkskrant over kunst, zijn suikergoed bij Fons Welters en de tentoonstelling Durée in Stroom hcbk in Den Haag.

> Slow developer - The Guardian over Atlas van Gerhard Richter, tot 14 maart te zien in de Whitechapel Gallery in Londen.

"Perry said he believed his new status would allow him the opportunity to turn down work he would previously have taken on. "It gives me power," he said. "I'm not very good at saying no, and this will get the 'no' muscle into shape."

> Grayson Perry over the day after in Turner winner faces media whirl op BBC Arts.

"Tijdens haar afstuderen zette ze de wereld letterlijk op zijn kop. Ze stak haar armen door de pijpen van een broek en haar benen door de mouwen van een overhemd, met als gevolg dat hoofd en kruis van plaats verwisselden. Voor een verbijsterd publiek piepte haar harige geslacht uit de overhemdhals tevoorschijn. Stoel heet de performance. (...) Op drie zondagen worden alle performances tegelijkertijd uitgevoerd, maar Stoel blijft alleen als foto aanwezig. Blijkbaar is de act te shockerend voor herhaling en dat is jammer." (De Volkskrant, 6 december 2003)

> Over de tentoonstelling Mappa van Yaël Davids, tot en met 25 januari in museum De Paviljoens in Almere, waar op zondag 4 en 25 januari Davids' performances nog live te zien zijn.

"Wearing a purple dress with large bows and frills, Perry told a ceremony at the Tate Britain gallery in London: "Well, it's about time a transvestite potter won the Turner Prize."

> And the winner is... Grayson Perry

Ottmann: How long does it take you to collect pollen for one single piece?

Laib: It's very different from one pollen to the next. Dandelion, for instance, has very little pollen and is blossoming only for about four to six weeks. So I get only a small jar of dandelion pollen during one summer, and the piece is therefore very small. Pine has much more pollen, so I can make a large piece in the same time.

> Uit een interview met Wolfgang Laib, nieuw in het archief van het Journal of Contemporary Art.

> Anya Gallaccio at work in her London studio - en nog drie dagen te gaan voor de uitreiking van de Turner Prize, aanstaande zondag om 9 uur live op internet bij Channel 4's live coverage of the Turner Prize 2003 via Tate Audio & Video.

"Je hebt net als bij wijn goede jaren en slechte jaren. Voor de Rijksakademie van beeldende kunsten is 2003 een matig jaar. Wat heet? De deelnemers, zoals de studenten aan dit prestigieuze opleidingsinstituut heten, zijn de weg behoorlijk kwijt." (de Volkskrant, 29 november 2003)

> Studenten Rijksakademie zijn de weg kwijt - Marina de Vries voor de Volkskrant over de Open Ateliers van de Rijksakademie, waarbij alleen de "waarschijnlijk oudste deelnemer aller tijden" Ritsaert ten Cate (1938) er genadig vanaf komt.

"Den Champagner kaufen wir bei ALDI - auch das Olivenöl oder den Computer. Nun wagt sich der Discounter auf ungewohnte Gebiete: ALDI verkauft Kunst und zwar zum Schnäppchenpreis."

> Stormloop op Aldi-kunst: over de verkoop van 140.000 gesigneerde kunstwerken van onder meer en onder anderen Beuys-leerling Felix Droese bij de Duitse supermarkt Aldi, die gisteren binnen een half uur waren uitverkocht (WDR, realplayer).